ابزارهای حذف یارانه سه دهک
مجلس شورای اسلامی براساس تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور، دولت را مکلف به حذف یارانه سه دهک درآمدی بالا کرده است. بر همین اساس، اولین گام اجرایی شدن این قانون، در شهریور سال جاری عملیاتی شد که با بحثها و انتقاداتی نیز روبهرو شد. به همین منظور، در این یادداشت سعی داریم معیارهای شناسایی دهکهای درآمدی را بررسی کنیم.
گامهای اصلاحی کدامند؟
ناگزیر باید بهطور همزمان از یک طرف مانع از افزایش وخامت اوضاع بانکها و انتقال مشکلات اقتصاد کشور به منابع بانک مرکزی شد و از طرف دیگر، طرح اصلاح نظام بانکی را بر اساس یک نقشه راه و یک برنامه زمانبندی به پیش برد. اصلاح نظام بانکی با موانع بسیار مواجه است، از جمله فقدان دانش و تجربه قبلی برای مدیریت اصلاحات در ابعاد بسیار بزرگ، کارشکنی ذینفعان وضع موجود، فقدان منابع مالی برای افزایش سرمایه بانکها و عدم اجماع در پذیرش تبعات و هزینههای اصلاحات واقعی نظام بانکی.
معمار اقتصاد چین نوین
سالها قبل، وقتی «دنگ شیائوپینگ» در دفاع محتاطانه خود از سیاستهایی که موجب بهبود بهرهوری و افزایش تولید میشود، گفته بود: «اگر گربهای موش را میگیرد، تفاوتی نمیکند که رنگش سفید باشد یا سیاه»، هنگامهای علیه «منحرفان دستراستی» به پا شد. اما اکنون آقای «ژی چین پینگ» رهبر بیچونوچرای جمهوری خلق چین، آن هم در کنگره ملی حزب کمونیست که هر ۵ سال یک بار برگزار میشود، از نقش تعیینکننده نیروهای بازار در تخصیص منابع سخن میگوید و نمایندگان کنگره برایش دست میزنند و هورا میکشند.
وقتی که دولت عقل کل است
مهمترین گره ذهنی تصمیمگیران اقتصادی شاید این تصور نادرست باشد که تلاش بخش خصوصی الزاماً در جهت مصلحت عمومی نیست و اساساً قدرت اقتصادی بخش خصوصی تهدیدی بالقوه برای قدرت سیاسی مستقر و اقتدار ملی است.
انگ زنی و برندسازی
برندسازی کارکرد بسیار مهمی در نظام اقتصاد بازار دارد که عبارت است از کاستن از هزینههای مبادلاتی جستوجوی کالا با کیفیت و قیمت مناسب. برندسازی (جلب اعتماد) صرفا نفع یک طرفه برای بنگاه ندارد، بلکه برای مشتری هم بسیار مغتنم است؛ چون هزینههای جستوجو و ریسک انتخاب را برای وی به شدت کاهش میدهد.