در سال ۲۰۲۳ هند پنجمین اقتصاد بزرگ دنیا خواهد بود و ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور به ۴.۳ هزار میلیارد دلار میرسد. این کشور در میان اقتصادهای بزرگ دنیا بالاترین افزایش ارزش تولید ناخالص داخلی نسبت به سال ۲۰۱۹ را تجربه خواهد کرد
در اولین ماههای سال جدید میلادی چالشهای زیادی در اقتصاد دنیا ایجاد شد. چالشهای ناشی از تغییرات جوی و آتشسوزیهای استرالیا که به گفته پژوهشگران دانشگاه مکواری سیدنی بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور هزینه وارد میکند و چالشهای ناشی از شیوع ویروس کرونا در دنیا که به اقتصاد چین و تجارت جهانی آسیب زیادی وارد کرده است. این چالشها را به تنشهای ژئوپلیتیک بین ایران و امریکا در اولین ماههای سال جاری میلادی، تداوم تحریمهای اقتصادی ایران و تحریم نفتی کشور، تنش در روابط تجاری امریکا و چین علیرغم امضا شدن فاز اول توافق تجاری دو کشور باید اضافه کرد.
با وجود چالشهای زیادی که در اقتصاد دنیا مشاهده میشود، آمارها از تداوم رشد اقتصادی در دنیا حکایت دارد. مرکز مطالعاتی فوکوساکونومیکس در گزارش اخیر خود به پیشبینی وضعیت اقتصادی کشورهای مختلف دنیا پرداخت و نوشت: در سال جاری ارزش تولید ناخالص داخلی دنیا رشد خواهد کرد و اگر توافق تجاری امریکا و چین به نتیجه برسد در ماههای آتی ما شاهد افزایش نرخ رشد اقتصادی دنیا خواهیم بود. این مرکز مطالعاتی به پیشبینی وضعیت اقتصادی دنیا در سه سال آینده پرداخت و نوشت: در مطالعات اقتصادی دو مسئله اهمیت دارد. اول اینکه کدام کشورها بالاترین ارزش تولید ناخالص داخلی را خواهند داشت و دوم اینکه کدامیک از کشورها بیشترین نرخ رشد اقتصادی را تجربه خواهند کرد.
این مرکز مطالعاتی بزرگترین اقتصادهای دنیا در سال ۲۰۲۳ را کشورهای امریکا، چین، ژاپن، آلمان و هند معرفی کرده است که در این بخش به بررسی اطلاعات ارائهشده برای هریک از این کشورها میپردازیم.
اول، امریکا: در سال ۲۰۲۳ میلادی امریکا بزرگترین اقتصاد دنیا خواهد بود. انتظار میرود ارزش تولید ناخالص داخلی اسمی این کشور به ۲۴.۹ هزار میلیارد دلار برسد. البته رشد اقتصادی بازارهای در حال گذار باعث میشود تا قدرت اقتصادی این کشور کاهش یابد. در سال ۲۰۲۳ ارزش تولید ناخالص داخلی کشورهای بریک (برزیل و روسیه و هند و چین) بالغ بر ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی امریکا بیشتر خواهد بود در حالی که در سال ۲۰۰۰ ارزش تولید ناخالص داخلی امریکا چهار برابر اقتصاد کشورهای بریک بود.
دوم، چین: در این سال اقتصاد چین همچنان جایگاه دوم را خواهد داشت ولی فاصله تولید ناخالص داخلی چین با امریکا کاهش مییابد. در این سال تولید ناخالص داخلی اسمی چین به رقم ۱۹.۵ هزار میلیارد دلار میرسد که ۸۰ درصد تولید ناخالص داخلی امریکا خواهد بود. این در حالی است که در سال ۲۰۱۸ میلادی ارزش تولید ناخالص داخلی چین معادل ۶۵ درصد تولید ناخالص داخلی امریکا بود. با وجود اینکه جنگ تجاری امریکا و چین یک عامل مهم بازدارنده در رشد اقتصادی چین محسوب میشود ولی باز هم اقتصاد این کشور به دلیل دارا بودن پتانسیلهای زیاد از رشد بازنخواهد ایستاد و با سرعت رشد میکند. رشد مصرف و رشد سرمایهگذاری ثابت از مهمترین مسائلی است که بستر را برای افزایش نرخ رشد اقتصادی این کشور فراهم کرده است.
بحران اخیر ناشی از انتشار ویروس کرونا نیز معضل دیگری است که باعث کاهش نرخ رشد اقتصادی این کشور خواهد شد.
سوم، ژاپن: کشور ژاپن جایگاه سومین اقتصاد بزرگ دنیا را تا انتهای سال ۲۰۲۳ حفظ میکند. انتظار میرود در سال ۲۰۲۳ ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور به ۵.۷ هزار میلیارد دلار برسد که ۷۰۰ میلیارد دلار بیشتر از ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۱۹ خواهد بود. اما این وضعیت تا انتهای دهه جاری میلادی ادامه پیدا نمیکند زیرا جمعیت سالمند این کشور آسیایی نمیتوانند نیروی کار مورد نیاز اقتصاد را تأمین کنند و راندمان اقتصاد به تدریج تنزل خواهد یافت. انتظار میرود دولت ژاپن برای تأمین نیاز اقتصادی کشور اقدام به ارائه انگیزههای مالی یا تزریق به اقتصاد کند. این کار سبب خواهد شد تا سرمایهگذاری و کارآفرینی در کشور افزایش یابد. البته قوانین در این کشور تغییر زیادی کرده است و هدف اصلی از این تغییرات هم حمایت از سرمایهگذاران، کارآفرینان و نیروهای جوان عنوان شده است.
چهارم، آلمان: این کشور چهارمین جایگاه را از نظر بزرگی اقتصاد خواهد داشت. ارزش تولید ناخالص داخلی آلمان با تجربه افزایش ۶۰۰ میلیارد دلاری نسبت به سال ۲۰۱۹ میلادی به مرز ۴.۶ هزار میلیارد دلار میرسد ولی همانند ژاپن با معضل سالمندی و کم بودن نیروی کار جوان مواجه خواهد بود. فشار ناشی از کم بودن شمار نیروی کار جوان در این کشور، سرعت رشد اقتصادی آلمان را کاهش خواهد داد ولی این کشور از سیاستهای خاصی برای تقویت انگیزه فرزندآوری و جذب نیروی کار جوان خارجی استفاده خواهد کرد.
پنجم، هند: در سال ۲۰۲۳ میلادی هند پنجمین اقتصاد بزرگ دنیا خواهد بود و ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور به ۴.۳ هزار میلیارد دلار میرسد. این کشور در میان اقتصادهای بزرگ دنیا بالاترین افزایش ارزش تولید ناخالص داخلی نسبت به سال ۲۰۱۹ را تجربه خواهد کرد. بررسی وضعیت اقتصادی هند نشان میدهد که ارزش تولید ناخالص داخلی این کشور آسیایی در سال ۲۰۱۹ تنها برابر با ۲.۷ هزار میلیارد دلار بود ولی در سال ۲۰۲۳ ارزش اقتصادش از مرز ۴.۳ هزار میلیارد دلار خواهد گذشت و افزایش ۱.۶ هزار میلیارد دلاری را تجربه خواهد کرد. در سال ۲۰۲۳ بزرگی اقتصاد هند از کشورهای فرانسه و بریتانیا بیشتر خواهد بود و شانه به شانه آلمان حرکت خواهد کرد.
دولت هند در اواخر سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که از مشارکت اقتصادی منطقهای که یک قرارداد تجارت آزاد بین کشورهای عضو آ-س-آن، استرالیا، چین، ژاپن و نیوزیلند بود خارج خواهد شد. تحلیلگران اقتصادی انتظار دارند این سیاست باعث کاهش ارزش و حجم تجارت هند بشود و کاهش نرخ رشد اقتصادی این کشور را به همراه بیاورد. در صورت تحقق این پیشبینی یا عدم تغییر سیاست دولت هند در زمینه تجارت منطقهای، اقتصاد هند تا انتهای دهه جاری میلادی جایگاه پنجم را از دست خواهد داد.
در بخش دوم این گزارش، کشورهایی که بالاترین نرخ رشد اقتصادی را دارند معرفی شدند. طبق این گزارش بالاترین نرخ رشد اقتصادی به کشور رواندا اختصاص خواهد داشت که این نرخ برابر با ۷.۷ درصد است. نرخ رشد ۷.۷ درصد متوسط نرخ رشد اقتصادی رواندا در هر سال در بازه ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ است. دومین کشوری که بالاترین نرخ رشد اقتصادی را تجربه خواهد کرد سنگال است که رشد ۷.۵ درصدی را تجربه خواهد کرد و سپس کشورهای اتیوپی و میانمار قرار دارند که نرخ رشد اقتصادی آنها به ترتیب برابر با ۷ درصد و ۶.۸ درصد خواهد بود.